Waarom rollen in plaats van functies voor meer flexibiliteit zorgen

Structuur en helderheid brengen in onze organisaties en bedrijven, daar investeren we al decennia lang in. We gebruiken organogrammen, functiebeschrijvingen, functieclassificaties, taakinhouden, performance management, competentiemanagement, etc. in een poging om vat te krijgen op de complexiteit. Vandaag gebruiken bedrijven nog diezelfde tools, maar het systeem werkt niet meer. Waarom niet?

Organisaties en bedrijven bewegen zich in markten waarin zij aan veranderingen onderhevig zijn. De realiteit is te complex geworden, innovatie en wendbaarheid hebben voorrang want alles verandert snel en is onvoorspelbaar. Het denken in de hiërarchische structuren zoals we gewoon waren, remt de zelfsturing en staat in de weg van flexibel inzetten op talent. Bovendien hebben organisaties de afgelopen decennia veel functies in het leven geroepen. Er kwam een wildgroei aan functietitels en beschrijvingen wat het plaatje onnodig ingewikkeld maakte en de last op de schouders van de personeelsdiensten groot.

Het inzetten op talent wordt een noodzaak in de huidige economie. Er is het verlangen om meer te doen met de kracht van mensen, maar de juiste denkkaders ontbreken. Het denken en organiseren in rollen in plaats van in functies is een cruciale eerste stap.

Rol versus functie

Een rol is een samenhangend pakket aan taken, door een of meerdere personen te vervullen, die een duidelijke bijdrage hebben tot het resultaat van (een deel van) de organisatie. Een rol wordt eenvoudig, duidelijk en resultaatgericht geformuleerd, waardoor hij toepasbaar is in alle afdelingen. Wat zijn de verwachtingen in die rol en hoe moet de medewerker die verwezenlijken? Is het een strategische of ondersteunende rol, adviserend, projectmatig, intern of extern georiënteerd? En wat zijn de competenties om de gewilde resultaten te boeken? Een rol is dus aan het werkproces gebonden en niet direct gelinkt aan de hiërarchie.

Een functie zegt weinig over al de rollen die u als medewerker kan vervullen. Een functie kan u definiëren als een standaard verzameling van taken, rechten en plichten voor een persoon binnen een zeker domein van een organisatie. Medewerkers worden vandaag nog altijd aangesteld in een functie. Ze kunnen daar rechten aan ontlenen, bijvoorbeeld een salaris, opleiding, bescherming tegen ontslag of overplaatsing.

Rollen zorgen voor flexibiliteit

Door rollen kunnen medewerkers flexibeler aan de slag over afdelingen heen. Hun inzetbaarheid vergroot en heeft een positief effect op hun engagement en productiviteit. Hoe meer rollen een medewerker opneemt, hoe aantrekkelijker deze medewerker is voor de organisatie. Welke bijdrage de medewerker levert aan een project, de afdeling, het bedrijf… telt. Er is namelijk een verschuiving merkbaar van het waarderen van opleidingsniveau en functieomschrijvingen, naar het waarderen van de bijdragen die medewerkers leveren aan de resultaten van het team en de organisatie. Organisaties die al hebben gekozen voor rollen zijn zelfsturend, hebben geen hiërarchische lagen meer en werken voornamelijk in teamverband.

Vanwaar komt dit stijgend belang van rollen?

Verschillende tendensen spelen mee in het belang van rollen. Het projectmatig werken krijgt alsmaar een belangrijkere rol binnen organisaties, net als het werken in teams met een grote mate van zelfsturing. Zelfredzaamheid en flexibiliteit zijn nodig om mee te kunnen in deze wereld van voortdurende verandering. Werken is vandaag ook in veel gevallen plaats- en tijdonafhankelijk. Een vast contract is geen evidentie meer en freelance medewerkers worden vaker ingezet al naargelang de behoefte.

Wilt u hier meer over weten?

contacteer dan een van onze experten