Beweeg binnen uw natuurlijke grens om mentale veerkracht op te bouwen
Door Jeroen Klinckaert, bewegingscoach
Mentale veerkracht is het vermogen om u aan te passen aan stress en tegenslag en daar misschien zelfs sterker uit te komen. Het gaat niet enkel over ‘terugveren’ naar de oorspronkelijke positie, maar ook over groeivermogen. Leren door oefening of levenservaring dus. Hetzelfde geldt eigenlijk voor de veerkracht in uw lichaam als u beweegt. En die kan u ook door oefening verhogen.
Veerkracht stimuleren
Veerkracht is een fysieke eigenschap die u via een verscheidenheid aan middelen en kanalen kunt triggeren en beïnvloeden. Een daarvan is beweging. Veerkracht bekeken door de bril van beweging gaat over de mogelijkheid om een impact op te vangen en te verdelen over het hele lichaam zodat de lokale impact klein is. ‘Impact opvangen’ staat synoniem voor ‘krachten die inwerken op het lichaam opvangen’. Denk hierbij aan de kracht die uw lichaam dient op te vangen als u loopt, of de kracht die ontstaat als u iets moet heffen. Dit zijn voorbeelden waarbij u die kracht concreet voelt, maar het gebeurt eigenlijk bij elke beweging die u doet. Elke beweging creëert een kracht, een impact die moet opgevangen worden en verdeeld over het lichaam. De manier waarop ons lichaam dat aanpakt, is via een kettingreactie: een kettingreactie van de botten die als een Mexican wave de kracht of de impact over het hele lichaam verdeelt. Een belangrijk aspect hierbij is bewegingsruimte. Elk bot heeft namelijk voldoende ruimte nodig om tot de beweging te komen die noodzakelijk is voor de kettingreactie. Daarbij is het bindweefsel* (fascia) van belang. Bindweefsel heeft de eigenschap om voldoende trekkracht te hebben om de botten weg te trekken van elkaar en ook stabiliteit te geven.
Het autonome zenuwstelsel
Hoe kan bindweefsel ons helpen met veerkracht? Het antwoord op deze vraag ligt in het systeem dat verantwoordelijk is voor het aansturen van het bindweefsel en bepaalt of het eerder rigide (stijf) of eerder veerkrachtig (soepel) is. Dit systeem is ons autonome zenuwstelsel. Zelf kunnen we namelijk niet bepalen wat er met ons bindweefsel gebeurt (zoals we dat wel kunnen met onze spieren). Ons autonome zenuwstelsel bepaalt de status van het bindweefsel op basis van de input die het krijgt. Die input komt uit beweging, onze voeding, slaap, geest en omgeving en wordt geanalyseerd door het autonome zenuwstelsel. Op basis daarvan volgt een reactie om de nodige energie aan te wenden in functie van overleven. Het autonome zenuwstelsel beschikt hiervoor over 3 zenuwbanen (2 parasympathische banen en 1 orthosympatische baan) die de informatie doorgeven aan ons fysieke lichaam en dus ook aan het bindweefsel.
Analyse van de input
Wanneer de input geanalyseerd wordt als bedreigend dan zal de orthosympathische baan geactiveerd worden en het bindweefsel eerder rigide worden. Rigide bindweefsel bezit minder trekkracht en zal ook de ruimte verkleinen tussen de verschillende botten. Het resulteert bijgevolg in een verminderde veerkracht.
Bij input die als niet-bedreigend wordt geanalyseerd door het autonome zenuwstelsel zal de ventraal gelegen parasympathische baan geactiveerd worden om regeneratie en groei te bewerkstelligen. Dit resulteert in een veerkrachtig bindweefsel dat beschikt over voldoende trekkracht om ruimte te creëren tussen de botten.
Het is dus belangrijk om input te creëren die als niet-bedreigend wordt geanalyseerd door het autonome zenuwstelsel.
Uw natuurlijke grens
Welke input ervaart uw autonome zenuwstelsel met betrekking tot beweging nu als niet-bedreigend? Als u een beweging maakt waarbij de beweging van elk bot (lees: snelheid en richting van de verplaatsing van elk bot) kan opgevangen worden door het bindweefsel, dan analyseert het autonome zenuwstelsel dit als niet-bedreigend. Een beweging die als niet-bedreigend wordt ervaren is dus een beweging binnen uw natuurlijke (pijn)grens. De natuurlijke grens staat hier voor de capaciteitsgrens van uw bindweefsel. Een beweging binnen uw natuurlijke grens voelt aan alsof het vanzelf gaat, zonder dat u extra inspanning moet leveren. Veerkracht onderhouden en opbouwen doet u dus door te bewegen binnen uw natuurlijke grens. Dat kan door middel van eenvoudige oefeningen, best elke dag 10 minuten.
*Bindweefsel is verspreid in alle weefsels en organen en heeft verschillende functies zoals ondersteuning, bescherming en structuur. Bekende voorbeelden van bindweefsel zijn pezen, kraakbeen en huid.
Wilt u hier meer weten over gezond bewegen? Bij Peace for Talent staat er een heel team voor u klaar.
Lees ook: '3 juni - Wereldfietsdag'
